INFORMACJA PRAWNA
Dotyczy odpowiedzi na pytanie: czy po śmierci emeryta lub rencisty policyjnego jego emerytura lub renta może być dziedziczona?
Do Komisji Prawnej FSSM kierowane są pytania dotyczące możliwości dziedziczenia przez osoby bliskie osób poszkodowanych ustawą represyjną z 16 grudnia 2016 r. ich emerytur i rent policyjnych. Wielu zna odpowiedź na tak postawione pytanie, inni zaś mają w tym zakresie określone wątpliwości. Rozumiemy ten problem, stąd postaramy się na nie odpowiedzieć w możliwie krótki i przystępny sposób. Na początek jednak kilka kwestii o znaczeniu bardziej ogólnym.
- Co rozumiemy przez „dziedziczenie”? Otóż nie wchodząc w zawiłości prawne możemy przyjąć, że dziedziczenie polega na tym, iż z chwilą śmierci spadkodawcy jego prawa i obowiązki przechodzą na jedną lub kilka osób (spadkobierców), ale za wyjątkiem tych praw i obowiązków, które są ściśle związane z osobą zmarłego, o czym dalej.
- Jak wiemy, emerytem lub rencistą policyjnym staje się funkcjonariusz zwolniony ze służby w Policji, Urzędzie Ochrony Państwa, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służbie Kontrwywiadu Wojskowego, Służbie Wywiadu Wojskowego, Centralnym Biurze Antykorupcyjnym, Straży Granicznej, Biurze Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej lub w Służbie Więziennej, który ma ustalone prawo do emerytury lub renty policyjnej. Świadczenie to przysługuje na warunkach i w wysokości określonej w ustawie z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji (…). Znamy te zasady, chociażby z treści decyzji emerytalnej lub rentowej Dyrektora ZER.
- Kiedy ustaje prawo do emerytury lub renty policyjnej? Otóż prawo do tych świadczeń ustaje z chwilą śmierci uprawnionego funkcjonariusza (emeryta lub rencisty policyjnego).
- Ww. ustawa emerytalna z 18 lutego 1994 r. wyodrębnia pojęcia: „emerytura policyjna”, „policyjna renta inwalidzka” przyznawane funkcjonariuszom oraz „policyjna renta rodzinna” przysługująca uprawnionym członkom rodziny zmarłego emeryta lub rencisty policyjnego. Z treści przepisów ww. ustawy emerytalnej wynika więc, że emerytura i renta policyjna są świadczeniami o charakterze osobistym, ściśle związanymi z osobą uprawnionego funkcjonariusza, co więcej mającymi charakter niezbywalny.
Wnioski:
- Prawa do emerytury lub renty policyjnej, jako świadczenia o charakterze osobistym a jednocześnie „prawa niezbywalnego”, nie można przenieść na żadną inną osobę. Po śmierci funkcjonariusza (emeryta lub rencisty policyjnego) jego świadczenie nie może być więc dziedziczone.
[Odmienne regulacje prawne w tym zakresie, ale dotyczące płaconych składek emerytalnych, obowiązują w powszechnym systemie emerytalnym). - Rodzinie, po śmierci emeryta lub rencisty policyjnego, przysługuje policyjna renta rodzinna. Na tej podstawie o prawo do policyjnej renty rodzinnej może ubiegać się np. wdowa po zmarłym emerycie lub renciście policyjnym.
Uwaga! Szczegółowe Zasady przyznawania policyjnej renty rodzinnej oraz krąg osób uprawnionych zostały przedstawione na stronie ZER MSWiA: http://zer.mswia.gov.pl) oraz w Informatorze dla członków Federacji autorstwa mec. Katarzyny Przyborowskiej zamieszczonym na stronie FSSM.PL. - Musimy też przyjąć do wiadomości, że w przypadku śmierci emeryta lub rencisty policyjnego w trakcie trwania procesu (postępowania odwoławczego przed Sądem Okręgowym w Warszawie), Sąd sprawę taką umorzy. Stanie się tak dlatego, że proces dotyczy praw osobistych represjonowanego jako strony, które niestety (jak wyżej opisaliśmy) wygasają wraz z jego śmiercią. Okoliczność ta obliguje Sąd do wydania postanowienia o umorzeniu postępowania. Oznacza to, że nie dojdzie już do rozstrzygnięcia sprawy co do jej istoty z powodu niedopuszczalności wyrokowania.
Komisja Prawna FSSM
