Na przełomie roku 2021/2022, korzystając z prawa jakie daje ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej, wystąpiliśmy do wszystkich Sądów Apelacyjnych z wnioskiem o udostępnienie informacji będących odpowiedzią na szereg pytań dotyczących stanu naszych spraw odwoławczych przeciwko Dyrektorowi ZER rozpoznawanych przez te sądy w II instancji. Do Sądu Apelacyjnego w Warszawie i Sądu Apelacyjnego w Krakowie, z powodów metodologicznych, wystąpiliśmy nieco wcześniej.

Odpowiedzi z poszczególnych sądów otrzymaliśmy w różnym czasie, stąd dopiero teraz jesteśmy w stanie udostępnić Koleżankom i Kolegom zestawienie informacji, które uzyskaliśmy.

Niestety, nie od wszystkich prezesów sądów apelacyjnych otrzymaliśmy dane w oczekiwanym przez nas zakresie. Niektórzy z nich, powołując się na ustawę z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej, w tym na przepisy regulujące udostępnianie informacji przetworzonych, udzielili nam odpowiedzi cząstkowych lub nie udzielili jej wcale. Niemniej jednak informacje te, nawet w ograniczonym wymiarze, ukazują nam stan faktyczny, którego ocenę na tym etapie pozostawiamy naszym czytelnikom. Wkrótce opublikujemy naszą ocenę, w wymiarze pogłębionym.

Mamy świadomość, że w pierwszych kwartale b.r., na skutek apelacji ZER bądź odwołujących się, sądy apelacyjne, jako sądy II instancji, rozpoznały kolejne sprawy w liczbie trudnej do precyzyjnego ustalenia. Staramy się jednak pozyskiwać informacje na ten temat i sukcesywnie publikować je na stronie internetowej FSSM.

STAN SPRAW W SĄDACH APELACYJNYCH - Dane ogólne

(Na dzień 31.12.2021 r)

 *  Stan na dzień 31.10.2021 r.
**  Stan na dzień 31.08.2021 r.
*** Sprawy rozpoznają wszyscy sędziowie wyznaczeniu w drodze losowania – nie ma specjalizacji w zakresie spraw p-ko Dyr. ZER

STAN SPRAW W SĄDACH APELACYJNYCH - Orzeczenia

(Na dzień 31.12.2021 r.)

 *  Częściowo zmieniający zaskarżony wyrok SO
** Stan na dzień 31.08.2021 r.

KOMENTARZ UZUPEŁNIAJĄCY

(Uzupełnienie zestawień tabelarycznych)

1. SA w Białymstoku poinformował, że w Wydziale III - Pracy i Ubezpieczeń Społecznych orzeka 6 sędziów  a przeciętny czas oczekiwania na rozpoznanie apelacji to 6-7 miesięcy. Pozostałych danych, mimo zapowiedzi ich przesłania nie otrzymaliśmy.
2. SA w Gdańsku poinformował, iż w Wydziale Pracy i Ubezpieczeń społecznych orzeka 10 sędziów i wszystkim przydzielane są sprawy emerytur mundurowych. Nie ma referatu oczekującego, co oznacza, że sprawy przydzielane są natychmiast po ich wpłynięciu a okres oczekiwania na ich rozstrzygnięcie to około 14 miesięcy. W pozostałych kwestiach SA w Gdańsku odpowiedzi nie udzielił.
3. SA w Katowicach poinformował, że wpłynęło 659 spraw, do rozpoznania których spośród  15 sędziów skierowano 11, a przeciętny okres oczekiwania na ich rozstrzygnięcie to ok. 24 miesiące. W pozostałym zakresie SA w Katowicach odpowiedzi nie udzielił.
4. SA w Krakowie, wg stanu na 31.10. 2021 r.,  przyjął do rozpoznania 406 spraw dot. emerytur mundurowych, które w liczbie 326 skierowano do referatów  7, spośród 13 sędziów orzekających w Wydziale III. Zapadło 6 wyroków, w tym 5 oddalających apelację ZER, 1 oddalający apelację powoda (odwołującego się) wniesioną po niekorzystnym wyroku SO. W referacie oczekującym (tzn. bez losowania sędziego) pozostało 70 spraw.
   W  zakresie pozostałych pytań nie udzielono odpowiedzi.
5. SA w Lublinie  wpłynęło 235 spraw, które skierowano do  orzekania 7 sędziom (etatowo w Wydziale III orzeka 5 sędziów). Nie ma referatu oczekującego, a sprawy rozpoznawane są w okresie od 3 mies. do półtora roku, na w większości posiedzeniach niejawnych. Wydano 73 wyroki. W 56 przypadkach oddalono apelację ZER, w 1 przypadku przekazano sprawę SO do ponownego rozpoznania. Innych danych nie przekazano.
6. SA w Łodzi przyjął do rozpoznania 508 spraw i przydzielił je wszystkim 10 orzekającym w Wydziale III  sędziom. Apelację ZER oddalono w  196 przypadkach, natomiast w 106 przekazano sprawy SO do ponownego rozpoznania. Innych danych brak.
7. SA w Poznaniu – wpłynęły 382 sprawy, które niezwłocznie przekazano do rozpoznania 9 sędziom orzekającym w wydziale.  7 spraw orzeczono na posiedzeniach niejawnych a 5 na rozprawie. Oddalono  6 apelacji dyrektora ZER i 3 apelacje powoda. Pozostałych danych statystycznych brak. Przeciętny okres rozpoznania apelacji wynosi ok. 18miesięcy i jak stwierdzono „nie ma żadnych podstaw proceduralnych aby sprawy o wysokość świadczeń mundurowych traktować priorytetowo” albowiem „rozpoznawanie tych spraw poza kolejnością wpływu prowadzi do pokrzywdzenia stron które oczekują na rozpoznanie swoich apelacji”.
8. SA w Rzeszowie – wpłynęło 235 spraw, które skierowano do referatów 4 sędziów. W 41 sprawach oddalono apelacje ZER a w 5 przypadkach przekazano sprawy do SO do ponownego rozpoznania. Brak informacji na temat okresu oczekiwania na wyrok.
9. SA w Szczecinie przyjął do rozpoznania 46 spraw, które niezwłocznie  przekazane zostały do referatów 5 orzekających w Wydziale III. Prawie 100% spraw rozpoznawanych jest na posiedzeniach niejawnych a czas oczekiwania na wyrok określono na ponad 5 miesięcy. Do końca 2021 r. nie wydano żadnego orzeczenia. Wiemy, że w roku bieżącym kilka wyroków już wydano.
10. SA w Warszawie do dnia  31 września 2021 r. wpłynęło 538 apelacji spośród których rozpoznano 84 sprawy (na 67 posiedzeniach niejawnych i 17 rozprawach) Wpływające sprawy są natychmiast kierowane do referatów wszystkich 13 sędziów orzekających w Wydziale III co oznacza, że nie ma referatu oczekującego. Zapadają różne wyroki, w tym także uwzględniające apelację ZER,  w całości lub w części (np. przyjmujące współczynnik 0% podstawy wymiaru za służbę do 1990 r.). Dotyczy to linii orzeczniczej niektórych sędziów, co ujawniło się w ostatnim czasie. Na dziś, dane dotyczące  SA w Warszawie w pewnym stopniu stały się nieaktualne, albowiem do tego Sądu jako pierwszego, na zasadzie pilotażu, skierowaliśmy nasze pytania. Nie ponawialiśmy ich, gdyż sąd ten, w naszej opinii, stosunkowo szybko podejmuje sprawy a czas oczekiwania na rozstrzygnięcie nie przekracza 11 miesięcy. Czasami nawet zaskakuje szybkością rozstrzygnięć. Sprawy są rozpoznawane w większości na posiedzeniach niejawnych.
11. SA we Wrocławiu - na 632 sprawy rozpoznał 120, spośród których w 61 przypadkach oddalił apelację dyrektora ZER, ponadto zakończył 27 spraw   cyt.: „….zakończonych zostało 120 spraw (…..), w tym (….) 27 zmieniających zaskarżone wyroki sądów okręgowych i oddalających apelację odwołujących się”, co zapewne oznacza, zmieniono pozytywne wyroki SO w ten sposób, że orzeczono 0% podstawy wymiaru za służbę do 1990 roku, lub nie uwzględniono renty inwalidzkiej. Niestety Sąd ten w piśmie do FSSM nie podał kierunku dokonanych zmian.
    Dodatkowo SA we Wrocławiu w 2 przypadkach uchylił wyroki SO i przekazał sprawy do ponownego rozpoznania. Większość spraw sąd ten rozpoznaje na posiedzeniach niejawnych, traktując je jako pilne. Okresu oczekiwania na rozpoznanie nie podano.

Komisja Prawna FSSM RP